۱۳۸۸ فروردین ۳۰, یکشنبه

دانشمندان رويان درانديشه نجات گونه هاي درحال انقراض ايران - نخستین گوساله شبیه سازی شده ایرانی در حال تولد است


رييس پژوهشکده رويان جهاد دانشگاهي در پي موفقيت اخير پژوهشگران اين موسسه در توليد نخستين بز شبيه سازي شده خاورميانه از تولد نخستين گوساله هاي شبيه سازي شده تراريخته حاوي ژن توليد داروي بيماري هاي قلبي طي ماه هاي آينده و توانايي علمي محققان پژوهشکده در شبيه سازي گونه هاي جانوري ديگر از جمله گونه هاي در حال انقراض کشور با استفاده از رحم گونه اي ديگر در صورت درخواست مراجع مربوطه خبر داد.
دکتر حميد رضا گورابي در گفت وگو با ايسنا با بيان اين که «حنا» - بزغاله شبيه سازي شده که بامداد چهارشنبه هفته گذشته در اين مرکز متولد شد - در سلامت کامل است; درباره نحوه تاييد شبيه سازي «حنا» گفت: تاکنون بر روي قسمت هاي ژنوم بز که مي توان براي انگشت نگاري استفاده کرد، کار تحقيقاتي صورت نگرفته است و بررسي ساير مقالات موجود در اين زمينه نشان داده است آنها نيز براي انجام اين کار از خصوصيات مربوط به گوسفند و گاو استفاده کرده اند.
از اين رو روش ژنتيکي مطمئني که بتوان انگشت نگاري DNA را بر روي بز انجام داده تا شبيه سازي تاييد شود، متاسفانه وجود ندارد.
وي در توضيح انگشت نگاري DNA تصريح کرد: قسمت هاي کوچکي از DNA وجود داشته که مانند اثر انگشت است که مي توان با استفاده از اين قست هاي DNA مشخص کرد که دو موجود شبيه به يکديگر بوده تا نه! همچنين در حال حاضر پزشکي قانوني از اين خصوصيت براي تاييد يا رد رابطه پدري و مادري با يک فرزند استفاده مي کند.
رييس پژوهشکده رويان ادامه داد: بر اساس تحقيقاتي که در پژوهشکده صورت گرفته، اين امکان در بز وجود ندارد. البته همکاران پژوهشکده در قسمت ژنتيک در تلاش هستند که صحت شبيه سازي «حنا» را به لحاظ DNA به اثبات برسانند.
وي با بيان اين که «حنا» در داخل گله کاملا منحصر به فرد است، اظهار کرد: معمولا بزها سياه و خاکستري بوده، اما اين بزغاله رنگ خاصي داشته است و به همين خاطر اسم آن را «حنا» گذاشته اند.
رييس پژوهشکده رويان با تاکيد بر اين که پروسه توليد «حنا» همانند مراحل توليد «رويانا» - نخستين گوسفند شبيه سازي کشور - است، خاطر نشان کرد: هدف ما از توليد اين گونه هاي شبيه سازي شده، توليد و تکثير دام هاي تراريخته اي است که شير آن ها حاوي داروهاي نوترکيب باشد.
گورابي با بيان اين که هدف عمده تحقيقات محققان پژوهشکده رويان در اين حوزه توليد دام هاي تراريخته حامل ژن توليد داروي «tPA» است، تصريح کرد: اين دارو براي درمان سکته هاي مغزي و قلبي مورد استفاده قرار مي گيرد به طوري که چنانچه اين دارو بلافاصله پس از ايجاد سکته به انسان تزريق شود، موجب از بين رفتن سريع لخته ها شده و بافت هاي اطراف آن بر اثر نارسايي تغذيه از بين نخواهد رفت و جريان خون به حالت عادي باز خواهد گشت.
وي در گفت وگو با ايسنا خاطرنشان کرد: با اين که داروي tPA در حال حاضر بهترين داروي درمان و نيز پيشگيري سکته قلبي محسوب مي شود به علت قيمت فوق العاده بالا، استفاده عمومي آن امکان پذير نيست که اميدواريم با اجراي اين پروژه، کشور را يک گام ديگر به هدف نهايي توليد فراوان و ارزان قيمت اين دارو و ساير داروهاي پروتئيني خاص از طريق شير دام هاي تراريخته نزديک کنيم.
گورابي با بيان اين که براي توليد دام هاي تراريخته بايد سه مرحله پشت سر گذاشته شود، خاطر نشان کرد: اولين مرحله توليد جنين در آزمايشگاه و دومين مرحله انتقال جنين شبيه ساز و در نهايت تولد جنيني است که از نظر ژنتيکي قابليت توليد شير داراي پروتئين دارو جهت درمان بيماري سکته را داشته باشد.
وي تصريح کرد: در حال حاضر محققان پژوهشکده رويان جهاد دانشگاهي توانسته اند با تلفيق فن آوري هاي ياد شده، مراحل توليد و انتقال جنين هاي تراريخته حاوي ژن توليد داروي tPA را با موفقيت پشت سر بگذارند که اميد است با اجراي اين پروژه در ابعاد وسيع به زودي شاهد تولد نخستين گاو تراريخته با توان توليد داروي tPA در شير اين گاو باشيم. رييس پژوهشکده رويان در گفت و گو با ايسنا خاطرنشان کرد: در اين طرح جنين هايي که ترانس ژن بودند به گاو انتقال داده ايم و منتظر جواب حاملگي حيوان هستيم که با توجه به دوره 9 ماهه حاملگي گاو اميدواريم طي سه، چهار ماه آينده خبرهاي خوشي در اين زمينه اعلام کنيم.
گورابي درباره استفاده از فن آوري شبيه سازي براي حفظ گونه هاي نادر حيوانات مانند يوزپلنگ يا خرس، به خبرنگار ايسنا گفت: در اين رابطه، مذاکراتي با سازمان محيط زيست انجام شده است و اخيرا قرار بود سازمان محيط زيست نمونه اي سلولي از يوزپلنگي صدمه ديده در اختيار سازمان را براي شبيه سازي در اختيار پژوهشکده قرار دهد که متاسفانه اين موضوع تحقق نيافت; البته معمولا در بين گونه هاي در حال انقراض، شبيه سازي بين گونه اي مطرح است، به طوري که براي شبيه سازي جانور از تخمک گونه ديگري بهره گرفته شده و جنين توليد شده در جانوري شبيه به آن قرار مي گيرد تا در نهايت موجود در راه انقراض توليد شود.
وي با تاکيد بر اين که ايران به توانايي شبيه سازي موجودات دست يافته است، تصريح کرد: از اين رو سازمان هايي که طرحي در اين زمينه دارند مي توانند از همکاري رويان بهره مند شوند.