التهاب آپانديسيت را آپانديسيت حاد گويند. آپانديسيت يک زائده انگشت ماند با طولي در حدود 10 سانتي متر مي باشد که بلافاصله زير دريچه ايلئوسکال به سکوم تخليه مي شود اگر به طور کامل تخليه نشود چون قطر آن کوچک است و مستعد انسداد و عفونت مي باشد.
اپيدميولوژي و ميزان بروز:
حداکثر ميزان بروز اپانديست حاد در دهه دوم و سوم زندگي رخ مي دهد. مردان بيشتر از زنان دچار مي شوند . و نوجوانان بيشتر از بالغين مبتلا مي شوند. در هر سني به وجود مي آيد ولي در سنين 10 تا 20 سالگي شايع است.
پاتوفيزيولوژي :
آپانديست به علت پيچ خوردگي يا انسداد ، ملتهب و دچار ادم مي شود.
انسداد ممکن است به علت وجود ماده توده مدفوعي ف تومور و يا جسم خارجي باشد. فرايند التهاب، فشار داخل مجرا افزايش مي يابد در نتيجه يک درد عمومي شديد و پيشرونده در قسمت بالاي شکم به مدت چند ساعت ايجاد مي شود. اين درد بعداً در ربع تحتاني راست شکم لوکاليزه مي شود و گاهي اپانديس ملتهب و چرکي مي شود.
تظاهرات باليني :
علت اوليه درد شکمي است که با انقباضات يا اتساع لومن آپانديس ايجاد مي شود
درد در اطراف ناف يا ناحيه اپيگاستر وجود دارد و با نياز فوري به اجابت مزاج يا عبور گاز همراه است
به طور معمول درد در ناحيه ربع تحتاني راست ( MC Burneys) واقع است.
تهوع و استفراغ در 50 الي 60 درصدموارد رخ مي دهد
اگر آپانديسيت نزديک مثانه باشد تکرار ادراري رخ مي دهد.
اگر آپانديسيت رتروسکال يا لگني باشد ممکن است بيمار فاقد تندرنس که تنها يافته باليني وجود تندرنس در پهلو ويا در ناحيه رکتوم يا لگن است.
درجه حرارت معمولاً کمي افزايش يافته است اگر بيشتر از 8/38 درجه باشد وجود پرفوراسيون را مطرح ميکند.(تاکيکاردي متناسب با افزايش درجه است).
آنمي و وجود خون در مدفوع به ويژه در افراد مسن تشخيص اوليه کارسينوم را مطرح مي کند. در 1 مورد از 1000 حاملگي آپانديسيت رخ مي دهد و شايعترين بيماري خارج رحمي است که نياز به جراحي شکم دارد.
نکته : علامت Rovsing s ياد آور دردي است که در لمس ربع تحتاني راست شکم پس از لمس ربع تحتاني چپ ايجاد مي شود.
اگر آپانديسيت پر فوره باشد درد انتشار مي يابد و وضعيت بيمار بدتر مي شود.
ممکن است در آپانديسيت يبوست هم وجود داشته باشد که تجويز ميلين ممکن است سبب پرفوراسيون آپانديس ملتهب شود.
اپيدميولوژي و ميزان بروز:
حداکثر ميزان بروز اپانديست حاد در دهه دوم و سوم زندگي رخ مي دهد. مردان بيشتر از زنان دچار مي شوند . و نوجوانان بيشتر از بالغين مبتلا مي شوند. در هر سني به وجود مي آيد ولي در سنين 10 تا 20 سالگي شايع است.
پاتوفيزيولوژي :
آپانديست به علت پيچ خوردگي يا انسداد ، ملتهب و دچار ادم مي شود.
انسداد ممکن است به علت وجود ماده توده مدفوعي ف تومور و يا جسم خارجي باشد. فرايند التهاب، فشار داخل مجرا افزايش مي يابد در نتيجه يک درد عمومي شديد و پيشرونده در قسمت بالاي شکم به مدت چند ساعت ايجاد مي شود. اين درد بعداً در ربع تحتاني راست شکم لوکاليزه مي شود و گاهي اپانديس ملتهب و چرکي مي شود.
تظاهرات باليني :
علت اوليه درد شکمي است که با انقباضات يا اتساع لومن آپانديس ايجاد مي شود
درد در اطراف ناف يا ناحيه اپيگاستر وجود دارد و با نياز فوري به اجابت مزاج يا عبور گاز همراه است
به طور معمول درد در ناحيه ربع تحتاني راست ( MC Burneys) واقع است.
تهوع و استفراغ در 50 الي 60 درصدموارد رخ مي دهد
اگر آپانديسيت نزديک مثانه باشد تکرار ادراري رخ مي دهد.
اگر آپانديسيت رتروسکال يا لگني باشد ممکن است بيمار فاقد تندرنس که تنها يافته باليني وجود تندرنس در پهلو ويا در ناحيه رکتوم يا لگن است.
درجه حرارت معمولاً کمي افزايش يافته است اگر بيشتر از 8/38 درجه باشد وجود پرفوراسيون را مطرح ميکند.(تاکيکاردي متناسب با افزايش درجه است).
آنمي و وجود خون در مدفوع به ويژه در افراد مسن تشخيص اوليه کارسينوم را مطرح مي کند. در 1 مورد از 1000 حاملگي آپانديسيت رخ مي دهد و شايعترين بيماري خارج رحمي است که نياز به جراحي شکم دارد.
نکته : علامت Rovsing s ياد آور دردي است که در لمس ربع تحتاني راست شکم پس از لمس ربع تحتاني چپ ايجاد مي شود.
اگر آپانديسيت پر فوره باشد درد انتشار مي يابد و وضعيت بيمار بدتر مي شود.
ممکن است در آپانديسيت يبوست هم وجود داشته باشد که تجويز ميلين ممکن است سبب پرفوراسيون آپانديس ملتهب شود.
نکته: معمولاً در بيماري که تب، تهوع و درد دارد نبايد ميلين تجويز شود.
بررسي و يافته هاي تشخيصي :
CBC انجام شود تا افزايش WBC مشخص شود. شمارش لکوسيت بيش از خواهد بود(mg10(
شمارش نتروفيل ممکن است بالاي 75% باشد
عوارض:
عارضه اصلي پرفوراسيون آپانديس است که منجر به پريتونيت يا آبسه مي شود.
نکته :نشانه هاي پرفوراسيون عبارت است از :تب بالاي 3/38 درجه سانتي گراد،ظاهر توکسيک،تداوم درد،حساسيت شکمي
در صورت تشخيص جراحي انجام مي گيرد.
درمان طبي : مداخلات اورژانسي :وصل کردن سرمR/L ، NGT ساکشن CBC، ( شمارش الکترونيک ها و گلبولهاي قرمز و قند خون)
- در صورت وجود تب : پاشويه کردن بيمار، کم کردن پوشش بيمار ، دادن مايعات ، دادن آسپرين و
استامينوفن جهت جلوگيري از پارگي و ايجاد پرتونيت حاد بيمار بايد سريعاً جراحي کرد
بررسي و يافته هاي تشخيصي :
CBC انجام شود تا افزايش WBC مشخص شود. شمارش لکوسيت بيش از خواهد بود(mg10(
شمارش نتروفيل ممکن است بالاي 75% باشد
عوارض:
عارضه اصلي پرفوراسيون آپانديس است که منجر به پريتونيت يا آبسه مي شود.
نکته :نشانه هاي پرفوراسيون عبارت است از :تب بالاي 3/38 درجه سانتي گراد،ظاهر توکسيک،تداوم درد،حساسيت شکمي
در صورت تشخيص جراحي انجام مي گيرد.
درمان طبي : مداخلات اورژانسي :وصل کردن سرمR/L ، NGT ساکشن CBC، ( شمارش الکترونيک ها و گلبولهاي قرمز و قند خون)
- در صورت وجود تب : پاشويه کردن بيمار، کم کردن پوشش بيمار ، دادن مايعات ، دادن آسپرين و
استامينوفن جهت جلوگيري از پارگي و ايجاد پرتونيت حاد بيمار بايد سريعاً جراحي کرد
دکتر رحمت سخنی
|